KONSEKWENCJE UŻYTKOWANIA AUTONOMICZNYCH SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH: CYKL ARTYKUŁÓW

W kwietniu 2016 r. 12 samochodów ciężarowych wiodących europejskich firm transportowych DAF, Daimler, Iveco, MAN, Scania i Volvo przybyło do portowego miasta Rotterdam w Holandii. Pojazdy wyruszyły z odległych miejsc, nawet z dalekich południowych Niemiec, a ich przybycie nie było zwykłym przyjazdem; była to pierwsza w Europie transgraniczna podróż floty autonomicznych samochodów ciężarowych, oferująca spojrzenie w przyszłość transportu ładunków. W lutym 2018 r. owo spojrzenie w przyszłość stało się wizją, gdy początkującej firmie Embark z Kalifornii udało się z powodzeniem wysłać autonomiczny pojazd ciężarowy przez odcinek liczący niemal 4000 kilometrów, biegnący od Los Angeles w stanie Kalifornia po Jacksonville na Florydzie.

W niniejszym cyklu artykułów omówimy zatem wpływ nieuniknionego rozwoju autonomicznych samochodów ciężarowych nie tylko na działalność bezpośrednich zainteresowanych stron, takich jak warta ponad 100 miliardów euro europejska branża usług transportowo-logistycznych i na zatrudnionych w niej 2,4 miliona pracowników transportu drogowego, ale także na środowisko oraz ogólny poziom bezpieczeństwa.

Część 1: Autonomiczne samochody ciężarowe a sektor logistyki transportu

Zważywszy na fakt, że przewóz 75% europejskich towarów i 70% towarów w Stanach Zjednoczonych odbywa się za pomocą samochodów ciężarowych, a nie statków czy samolotów, nawet najmniejsze przeformułowanie transportu drogowego niesie za sobą poważne konsekwencje dla całego sektora logistyki transportu. Skoro aspekt transportu ciężarowego usług logistycznych odpowiada za 580 miliardów euro rocznego przychodu i prognozowaną roczną stopę wzrostu na poziomie 3,4% do roku 2023 w samych Stanach Zjednoczonych, nic dziwnego, że wielkie koncerny międzynarodowe, w tym Google, Uber i Tesla, a także ponad 40 kalifornijskich przedsiębiorstw typu start-up w tym firmy Embark i Otto, są zainteresowane dołączeniem do firm ukierunkowanych na przewozy długodystansowe, takich jak Volvo, Daimler czy DHL, w dążeniu do wdrażania autonomicznych pojazdów ciężarowych.

Te autonomiczne pojazdy ciężarowe mogą przyczynić się do osiągnięcia spodziewanej stopy wzrostu na poziomie 3,4% zaledwie do 2023 r. – stopa wzrostu sektora transportu ciężarowego po wprowadzeniu i upowszechnieniu autonomicznych samochodów ciężarowych prawdopodobnie będzie znacznie wyższa. Owa stopa wzrostu, której poziom według prognoz sięgnie 50% przed końcem pierwszych dziesięciu lat rozpowszechnionego użytkowania autonomicznych samochodów ciężarowych, może być pojmowana przez pryzmat zarówno oszczędności, jak i zwiększonej wydajności idących w parze z samochodami ciężarowymi wyposażonymi w szereg czujników i sterowanymi za pomocą zbiorów danych.

AUTONOMICZNE SAMOCHODY CIĘŻAROWE: OGRANICZENIE KOSZTÓW I ZWIĘKSZENIE PRODUKCJI

Przewiduje się, że autonomiczne samochody ciężarowe umożliwią sektorowi transportu ładunków oszczędności rzędu 136 miliardów euro rocznie zgodnie z prognozami firmy Morgan Stanley. Uwzględniając fakt, że koszty pracy stanowią 34% kosztów operacyjnych w przeliczeniu na jedną milę (1,6 km), przewiduje się, że największe oszczędności uda się osiągnąć dzięki ograniczeniu kosztów pracy, co potencjalnie mogłoby zapewnić oszczędności rzędu 57 miliardów euro każdego roku. W części 2 niniejszego cyklu zgłębimy tę kwestię nieco bardziej, w szczególności pod kątem reorganizacji obowiązków w przypadku korzystania z autonomicznych samochodów ciężarowych.

Przewiduje się, że zwiększona wydajność możliwa dzięki niemal całodobowej jeździe autonomicznych samochodów ciężarowych (w przeciwieństwie do 11-godzinnego ograniczenia jazdy dziennie w przypadku kierowcy-człowieka) zapewni 22 miliardów euro oszczędności rocznie. Całodobowa jazda przekłada się na krótsze terminy dostaw, co idzie w parze z intensyfikacją dostaw oraz, w efekcie, ze zwiększeniem dochodów.

Pomimo większej liczby godzin spędzonych na drodze każdego dnia autonomiczne samochody ciężarowe można zaprogramować tak, aby poruszały się z prędkością zoptymalizowaną pod kątem wydajnego zużycia paliwa, co może pozwolić firmom transportowym na osiągnięcie oszczędności rzędu 29 miliardów euro każdego roku w zakresie kosztów paliwa, obniżenie kosztów paliwa o 4-7% i oszczędność 6500 euro rocznie na każdym pojeździe. W części 4 niniejszego cyklu omówimy autonomiczną jazdę i jej wpływ na środowisko bardziej szczegółowo.

Kategoria oszczędności docelowych obejmuje nie tylko finanse, ale również ludzkie życie. Przewiduje się, że zmniejszenie liczby wypadków i ograniczenie ubezpieczeń związanych z potencjalnymi wypadkami może zapewnić nawet 29 miliardów euro oszczędności rocznie. Mając na uwadze fakt, że przyczyną 90% spośród przeciętnie 4 tys. wypadków śmiertelnych wśród wypadków z udziałem samochodów ciężarowych jest błąd człowieka, być może najlepszym argumentem moralnym przemawiającym za przejściem na pojazdy autonomiczne jest po prostu liczba osób, które według przewidywań udałoby się ocalić każdego roku.

NIEUNIKNIONE WDROŻENIE AUTONOMICZNYCH SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH

Zważywszy na potencjalne oszczędności osiągnięte dzięki autonomicznym samochodom ciężarowym, nic dziwnego, że według prognozy zawartej w opublikowanym zeszłego lata sprawozdaniu firmy McKinsey & Company do roku 2025 co najmniej jeden z każdych trzech nowych samochodów ciężarowych będzie wyposażony w technologię zautomatyzowaną wysokiego szczebla, a według szacunków analityków firmy IHS Automotive roczna wielkość sprzedaży autonomicznych samochodów ciężarowych może wynieść 600 tys. pojazdów rocznie do 2035 r.

Właścicieli pojazdów ciężarowych zainteresowanych wdrożeniem automatyzacji instalacja systemów czujników przekształcających ręcznie sterowany samochód w pojazd inteligentny dziś kosztowałaby około 80 tys. euro na pojazd. Jednak firma Otto, przedsiębiorstwo typu start-up pochodzące z Kalifornii, analizuje możliwości obniżenia cen technologii do 24 tys. euro, przy zwrocie nakładów na przestrzeni 1 do 2 lat – jest to przekonywająca wizja, jeśli wziąć pod uwagę, że według wielu wiodących podmiotów w branży jest to technologia, która z czasem stanie się obowiązkiem narzuconym przez państwowe przepisy.

Choć proces automatyzacji samochodów ciężarowych może być zjawiskiem na światową skalę, jego szczególnie dynamiczny początek miał miejsce w Stanach Zjednoczonych. To dlatego niemiecka firma Daimler postanowiła otworzyć ośrodek badawczy w stanie Nevada na podstawie uzyskanej tam licencji stanowej. W rzeczywistości, zważywszy na fakt, że sam stan Ohio zainwestował 12 milionów euro w istniejące ośrodki badań autonomicznych samochodów ciężarowych, dla wielu europejskich przedsiębiorstw sektora transportu ciężarowego rynek USA stał się jednym z pierwszych potencjalnych klientów, co prawdopodobnie można przypisać dodatkowym obciążeniom biurokratycznym związanym z różnymi przepisami ruchu drogowego obowiązującymi w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Tym niemniej inwestycja Zjednoczonego Królestwa ponad 9 milionów euro w omawianą technologię skłania do optymizmu w zakresie przyszłości autonomicznych pojazdów ciężarowych.