Wat is cabotage?

De term cabotage betekent het vervoeren van goederen of passagiers tussen locaties in hetzelfde land door een persoon of bedrijf uit een ander land. Oorspronkelijk werd het woord alleen voor goederenvervoer per schip gebruikt, maar de betekenis van cabotage is nu ook uitgebreid naar het lucht-, spoor- en wegvervoer van goederen of passagiers.

Met andere woorden, in de meeste landen moeten transportdiensten door bedrijven uit dat land zelf worden verricht en niet door buitenlandse bedrijven of personen.

Hoe luidt de cabotagewetgeving?

Tegenwoordig heeft de cabotagewetgeving voornamelijk betrekking op luchtvracht in plaats van containervervoer over zee. Een vliegtuig uit één land mag niet naar een ander land vliegen, daar passagiers of goederen ophalen en ze binnen datzelfde land vervoeren. De beperkingen gelden meestal alleen voor het vervoer van passagiers of goederen tegen betaling, maar gelden soms ook als er geen sprake van betaling is.

Er zijn bijna geen landen die cabotage in de luchtvaart toestaan. Op grond van economische dan wel veiligheidsredenen of de openbare veiligheid geven ze er de voorkeur aan dat binnenlandse bedrijven het werk doen en van de omzet profiteren. In Europa echter mogen bedrijven uit alle landen die lid van de Europese Unie zijn, zich vrij binnen de grenzen van een ander land bewegen en daar opereren.

Noodhulpverlening

In de VS mag een buitenlandse luchtvaartmaatschappij alleen passagiers tussen punten binnen het land vervoeren, indien dat het openbaar belang dient. Dat is het geval als er zich een noodsituatie voordoet die geen deel is van de omstandigheden waaronder de bedrijfsvoering normaal wordt uitgevoerd. Zelfs dan kan de normale cabotagewetgeving slechts terzijde worden geschoven indien er geen redelijk alternatief is en het afwijzen van het vervoer tot onnodige problemen zou leiden.

Waarom is cabotage belangrijk?

Sommige cabotagewetgeving (niet in de VS) is naast het vervoer van goederen ook op procedures met betrekking tot belastingen, investeringen, douane of immigratie gericht. De geldende wetgeving in een bepaald land kan op de bescherming van de nationale veiligheid, milieubescherming, werkgelegenheid of bevoordeling van eigen expediteurs zijn gericht. In 80% van de landen die lid van de VN zijn en belangrijke havens hebben, is er cabotagewetgeving van kracht.

Het doel van cabotagewetgeving is een beperking van de concurrentie in binnenlandse productie, het frictieloos inkopen van kritieke hulpmiddelen tijdens conflicten, het versterken van het nationale potentieel, het beschermen van de nationale veiligheid en het scheppen van werkgelegenheid. Deze wetgeving heeft helaas niet altijd het gewenste effect.

Met name in ontwikkelingslanden worden cabotageregels vaak zeer losjes toegepast. In Nigeria is er bijvoorbeeld sinds 2003 cabotagewetgeving van kracht, maar tot 2017 heeft Nigeria bijna altijd vrijstellingen van cabotage toegepast zodat schepen in het land konden komen zelfs als ze niet aan de wettelijke eisen voldeden.

Het grote probleem is echter niet de cabotagewetgving op zich, maar veel meer de handhaving van de voorschriften.

Het instellen van cabotagevoorschriften is uiteindelijk in het landsbelang: de voorschriften zijn bedoeld om de waarde van de transportsector te maximaliseren en om de opbrengsten naar de plaatsen te leiden waar ze het meest nodig zijn.

Waar cabotagevoorschriften juist worden toegepast, profiteert iedereen.