Cabotage in Europa: voordelen, nadelen en voorstellen

Cabotage wordt gedefinieerd als het vervoer van goederen of passagiers tussen twee plaatsen binnen hetzelfde land door een vervoerder die in een ander land is geregistreerd. Dit wordt ook wel “containertransport” genoemd. Hoewel de term oorspronkelijk werd gebruikt met betrekking tot de overslag langs kustroutes, verwijst hij binnen de EU doorgaans naar containertransport over land, zoals via vrachtwagens en het spoor.

De EU blijft een interne markt die een vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen garandeert. Aangezien de EU het internationale transport en vrachtwagenvervoer volledig heeft geliberaliseerd, is alleen cabotage nog onderhevig aan bepaalde restricties, zoals aanzienlijke loonverschillen binnen de EU en de dienovereenkomstig uiteenlopende kosten voor transportdiensten tussen lidstaten. Met andere woorden: hoewel de legalisering van cabotage zeker tot een aantal “economische winnaars” heeft geleid, is er desondanks regulering vereist ter verkleining van de negatieve effecten voor chauffeurs uit lidstaten met relatief hogere lonen. 

Voordelen van cabotage: efficiëntie, milieu, consumenten en echte integratie

In 2015 reed 23% van alle vrachtwagens in de EU leeg rond. Lege voertuigen vormen niet alleen gemiste kansen voor transportbedrijven en goederen, maar zijn ook onnodig schadelijk voor het milieu. Door de legalisering van cabotage zijn transportbedrijven in staat om hun routes te optimaliseren, zodat het aantal lege ritten kan worden geminimaliseerd, terwijl bedrijven die een transportbedrijf nodig hebben uit meer dienstverleners kunnen kiezen. Daarnaast vertalen zich lagere en efficiëntere transportkosten naar lagere prijzen voor de consument. Wanneer men de voordelen van cabotage voor vervoerders, hun klanten, consumenten en het milieu in ogenschouw neemt, is de relatief ontspannen houding van de EU ten opzichte van cabotagetransport begrijpelijk.

Nadelen van cabotage: onevenwichtige concurrentie en uitbesteding van transport

Het feit dat voor cabotage toch een minimale regulering is vereist, verwijst naar de schaduwkanten van deze transportvorm. De nadelen zijn duidelijk: waarom een Duitse chauffeur inhuren voor transport binnen Duitsland als een Poolse chauffeur dezelfde route voor minder salaris rijdt?

De legalisering van cabotage maakt de weg vrij voor een onevenwichtige concurrentie tussen transportbedrijven in verschillende lidstaten. Deze kostenverschillen zijn zowel schadelijk voor de transportbedrijven die zijn gevestigd in landen met een relatief hoger minimumloon alsook voor chauffeurs van deze bedrijven, omdat de ene chauffeur wordt vervangen door een andere die dezelfde route voor minder salaris rijdt. Ondanks de kansen die de Europese eenwording biedt, kunnen de uiteenlopende economische omstandigheden binnen de interne Europese markt leiden tot een aantal negatieve zaken, zoals braindrain, een tekort aan laaggeschoold werk, het ontstaan van individuele volksverhuizingen enz. Cabotage is daarentegen schadelijk voor een specifieke groep werknemers die binnen een bepaalde branche werkzaam zijn en waarvan het merendeel in lidstaten woont waar de kosten van levensonderhoud relatief hoog zijn.

De EC heeft gesproken: meer cabotage, minder regulering

De Europese Commissie was zich terdege bewust van de potentiële nadelen van het toestaan van cabotage binnen de EU. Dientengevolge werden enkele restricties ingesteld om te voorkomen dat complete transportmarkten zouden worden vervangen door die van hun buurlanden. Op dit moment omvat de huidige Europese cabotagewetgeving de volgende regelingen:

Cabotage binnen een lidstaat moet worden voorafgegaan door een internationale vervoersoperatie. Het gebruik van lege vrachtwagens voor cabotage is verboden. Het 3-7 principe is bedoeld om het aantal cabotageritten dat binnen een bepaalde periode wordt uitgevoerd, te beperken. Volgens dit principe kunnen, na het lossen van een internationale vracht in een ander land, maximaal 3 cabotageritten binnen een periode van 7 dagen worden uitgevoerd.

In mei 2017 stelde de Europese Commissie echter amendementen op de huidige Europese cabotage-eisen voor om de bestaande regelgeving verder te versoepelen. Volgens dit nieuwe voorstel zou het 3-7 principe worden vervangen door onbeperkte cabotageritten binnen 5 dagen na het lossen van een internationale vracht. Hierdoor zouden cabotageritten met meerdere laad- en/of losplaatsen makkelijker volgens de EU-wetgeving te handhaven zijn.

Daarnaast zouden onder de amendementen cabotageritten kunnen worden uitgevoerd met “lichte commerciële voertuigen”, waardoor het aantal bedrijven dat zich wettelijk als wegvervoersbedrijf kan kwalificeren zal toenemen. Intussen moeten lidstaten een minimaal aantal controles uitvoeren m.b.t. de cabotageprovisies (d.w.z. 2-3% van de cabotageritten).

Naar verwachtingen zullen deze wijzigingen via de verlaging van handhavingskosten, een verhoogde flexibiliteit en de vermindering van lege ritten, voor EU-28 bedrijven tussen 2020-2035 een besparing moeten opleveren ter hoogte van 2,7 tot 5,2 miljard euro en volgens het Europese Parlement tevens het aantal overtredingen van de cabotagewetgeving met 62% moeten verlagen.

Hoewel bedrijven, consumenten, chauffeurs en het milieu dus waarschijnlijk blijven profiteren van een verhoogd gebruik van cabotage, is een negatief effect te verwachten waarbij de ervaring van transportbedrijven en chauffeurs uit lidstaten met een relatief bureaucratischer systeem en hogere minimumlonen wordt uitgehold.

Wanneer u goederen binnen de EU moet vervoeren of als u vracht moet transporteren, biedt Teleroute u veilige, efficiënte en uitgebreide diensten om uw vracht aan logistieke dienstverleners te koppelen.