Van diesel naar elektrische vrachtwagens: de omschakeling

Tesla’s elektrische vrachtwagens versus de fysica

Het gebeurt niet elke dag dat de directeur van Daimler Trucks zegt dat het product van een concurrent “de wetten van de fysica tart”. Toch is die woordkeuze een minder grote schok als het over een product van Tesla gaat. Dit Californische bedrijf zorgt weer eens voor de nodige beroering in de automobielindustrie, namelijk met een elektrische vrachtwagen, de Tesla Semi. Die kan naar verluidt op een volledige lading tot 800 kilometer aan een stuk rijden en komt volgens de verwachtingen volgend jaar al op de markt.

Naar verwachting komen de eTrucks in twee versies beschikbaar en kunnen ze per volledig geladen accu ongeveer 480 of 800 kilometer afleggen. De vrachtwagens zullen tussen de 150.000 en 180.000 dollar kosten, afhankelijk van het formaat van de accu en dus van de afstand die zonder opnieuw op te laden afgelegd kan worden. Een dergelijke transportcapaciteit voor die prijs moet alle dieseltruckfabrikanten wel angst aanjagen, omdat bedrijven als PepsiCo, Sysco, UPS, DHL en Anheuser-Busch aangekondigd hebben dat ze samen al ongeveer 500 trucks gereserveerd hebben – wat speculaties oplevert over welke bedrijven er in het geheim tot nu toe nog meer vooruitbestellingen bij Tesla gedaan hebben. Gezien de aankondiging onlangs van Elon Musk, mede-oprichter en CEO van Tesla, dat hij van plan is om vanaf 2023 100.000 trucks per jaar te produceren, is het heel waarschijnlijk dat er al veel niet-bekendgemaakte bestellingen zijn.

In aanmerking nemend dat ongeveer 75% van het vrachtvervoer in de EU en 70% van het vrachtvervoer in de VS over de weg plaatsvindt, zal een langzaam maar zekere overstap van dieseltrucks naar elektrische trucks niet alleen een enorme invloed hebben op het milieu (vrachtwagens leveren ongeveer 25% van de koolstofemissies van het wegtransport in de EU), maar ook op de gehele logistiekbranche. Daarom onderzoeken we in deel 1 van dit artikel de drie belangrijkste factoren die uiteindelijk de snelheid bepalen waarmee de onvermijdelijke omschakeling naar elektrische trucks zal plaatsvinden; namelijk de kosten, de wettelijke verplichtingen en de infrastructurele haalbaarheid.

De kosten voor eTrucks

Kosten voor elektrische vrachtwagens: brandstof, onderhoud en accu

Ook bij de overwegingen over een fonkelnieuwe technologische ontwikkeling die de hele branche kan veranderen, hangt de besluitvorming af van het aloude resultaat onder de streep. Daarom zal de snelheid waarmee transportondernemingen dieseltrucks van de hand gaan doen en overstappen op blinkende nieuwe elektrische vrachtwagens, bepaald worden door de kosteneffectiviteit van die ontwikkeling. Die kosteneffectiviteit hangt niet alleen samen met de prijs van de truck, maar wordt ook beïnvloed door plaatselijke brandstofprijzen, de onderhoudskosten en de benodigde af te leggen afstand voor de bezorging (en dus van de benodigde accu).

Hoewel een Tesla Semi bijvoorbeeld slechts 20.000 tot 50.000 dollar meer kost dan een gemiddelde zware dieseltruck, zijn de totale eigendomskosten (TCO) grotendeels afhankelijk van de brandstofprijzen. Dit is het best toe te lichten door de geschatte aankooppatronen voor de EU en de VS met elkaar te vergelijken. Omdat de brandstofprijzen in de EU in verhouding hoger zijn dan die in de VS, zijn de potentiële besparingen door diesel te laten vallen en over te stappen op elektrisch voor ondernemingen in Europa aanmerkelijk groter dan voor ondernemingen in de VS. Daarom is de verwachting dat het aandeel van de verkoop van elektrische vrachtwagens in de EU het hoogst zal zijn, namelijk 29% in 2030, en wordt er in datzelfde jaar in de VS slechts een aandeel van 15% verwacht.

Toch is de verwachting dat de besparing op de brandstof een significant effect zal hebben op de Amerikaanse ondernemingen. Volgens schattingen van Tesla zal het opnemen van 40 Tesla trekkers in de 750 stuks tellende vloot van Anheuser-Busch het bedrijf een besparing van 8 miljoen dollar aan brandstofkosten per jaar opleveren.

De onderhoudskosten, die 61,5 miljard dollar voor de onderdelenbranche opbrengen, vormen ook een niet te verwaarlozen factor bij de overwegingen om over te stappen naar eTrucks. Omdat de onderhoudskosten voor vrachtwagens ongeveer 20.000 dollar per vrachtwagen per jaar bedragen – een bedrag dat voor het grootste deel besteed wordt aan het vervangen van onderdelen –, vormen het “geringere aantal onderdelen” en de minder “ingewikkelde onderdelen” van eTrucks ook een argument voor de overstap.

Daarom verwacht DHL, een van de grootste logistieke ondernemingen ter wereld en lid van de groep die de Tesla Semi al besteld heeft, “tienduizenden per jaar” te besparen met de nieuwe aankoop en schat het de investering terug te verdienen in minder dan anderhalf jaar, niet alleen op basis van een besparing op de brandstofkosten, maar ook vanwege de lagere onderhoudskosten van elektrische trucks. Het getal onder de streep wijst steeds meer in de richting van eTrucks.

Toch mogen we nog steeds niet vergeten dat eTrucks, net als conventionele vrachtwagens, in allerlei soorten en maten verkrijgbaar zijn. Nog belangrijker is dat sommige maten veel betaalbaarder zijn dan andere. Mogelijke concurrenten van Tesla, Workhorse in Ohio en Thor Trucks in Californië, werken bijvoorbeeld allebei aan het ontwikkelen van lichte en halfzware elektronische vrachtwagens, die tussen de 160 en 480 kilometer per volledig geladen accu kunnen afleggen. Voor allebei is een kleinere en dus goedkopere accu nodig dan voor de Tesla Semi of andere concurrerende elektrische zware vrachtwagens. Deze kleinere vrachtwagens, die Tesla ook aanbiedt, zijn van het formaat dat het al eerder genoemde Anheuser-Busch wil gaan inzetten om zijn bier over kortere afstanden van brouwerijen naar groothandels te vervoeren. Hoewel dit betekent dat de overstap naar eTrucks waarschijnlijk eerst gaat plaatsvinden bij de minder dure lichte en halfzware vrachtwagens, moeten we ook bedenken dat bijvoorbeeld 80% van het vrachtvervoer in de EU plaatsvindt met zware vrachtwagens.

Als we brandstof, onderhoud en de levensduur van de accu meerekenen, beweegt de kosteneffectiviteit langzaam maar zeker in het voordeel van een overstap naar elektrische vrachtwagens, of is het misschien al zover.

De invloed van regelgeving en infrastructuur op eTrucks

Vermindering van uitstoot: weg met diesel

De kosten vormen een doorslaggevende factor voor de beslissingen over de investeringen van ondernemingen, maar ook de wet- en regelgeving moet in de overwegingen meegenomen worden. In de afgelopen jaren hebben meerdere landen deelgenomen aan een wereldwijd verdrag, het akkoord van Parijs, gericht op het verminderen van de uitstoot van CO2 en broeikasgassen. In reactie daarop heeft een aantal grote steden, waaronder Madrid, Parijs en Mexico city, zelfs aangekondigd diesel te gaan verbieden, terwijl Frankrijk en het VK voor het hele land aankondigden de verkoop van voertuigen op fossiele brandstoffen vanaf 2040 te zullen verbieden.

Aangezien het transport 2/3 van de oliebehoefte in de EU vertegenwoordigt en vrachtwagens alleen al 9% van de wereldwijde oliebehoefte, lijkt het aanpakken van olieslurpende voertuigen een begrijpelijke manier om emissies te verlagen en de internationale doelen te halen. Het gevolg is natuurlijk een sterkere regelgevende druk in de richting van elektrische vrachtwagens.

Toch blijven de VS, net als met de brandstofprijzen, achter met de concrete milieuwetgeving, wat verklaart waarom de eTruck-technologie in de VS minder snel in opkomst is. En omdat zware vrachtwagens, die het overgrote deel van de transportvoertuigen vormen en die 2 tot 3 keer zo veel brandstof gebruiken als lichte vrachtwagens, naar verwachting als laatste zullen overschakelen naar de elektrische versie, zal er verdergaande regelgeving nodig zijn om diesel wereldwijd te verbieden.

Overwegend dat het in gebruik nemen van steeds meer eTrucks in 2050 3,5 miljoen vaten olie per dag kan vervangen, wat overeenkomt met 40% van het huidige dieselverbruik door vrachtwagens, kan een strengere en bredere regelgeving een welkome impuls zijn in de richting van eTrucks.

Infrastructurele haalbaarheid: eTrucks opladen

Elektrische vrachtwagens in uw vloot opnemen om de kosten te verlagen, aan wettelijke eisen te voldoen en minder vervuiling te veroorzaken is natuurlijk prima. Tot u op 80 kilometer afstand van het dichtstbijzijnde oplaadpunt met een lege accu staat. Misschien is het gebrek aan ondersteunende infrastructuur langs de snelwegen overal ter wereld wel de grootste rem op het overstappen van diesel naar elektrisch.

Maar er is goed nieuws voor degenen onder u die steeds enthousiaster worden over de elektrische toekomst: er wordt aan infrastructurele oplossingen gewerkt. Omdat er te weinig oplaadpunten zijn, is er nu behoefte aan krachtiger accu's en zijn de kosten dus hoger, maar Tesla is blijkbaar al in onderhandeling met zijn eTruck-klanten over het installeren van “megalaadpunten” op belangrijke locaties. Waarschijnlijk leidt dat tot een doorlopende ontwikkeling in het voordeel van de eTruck: hoe meer elektrische vrachtwagens Tesla verkoopt en verzorgt, hoe meer externe oplaadpunten er komen langs de grote wegen, in opslagplaatsen en bij distributiecentra. Bovendien zouden er bij de invoering van intradayladen kleinere accu's mogelijk zijn en zou het laadproces betrouwbaarder worden, wat de aarzeling om in een elektrische vloot te investeren zou verminderen.

Elektrische vrachtwagens: klaar of niet klaar, ze komen eraan

De vraag is niet of ze komen, maar wanneer. Elektrische vrachtwagens bieden enorme mogelijkheden voor het verminderen van kosten en vervuiling, voor prijzen die te vergelijken zijn met die van dieselvrachtwagens. Hun komst is dus onvermijdelijk. De snelheid waarmee dit zal gebeuren is minder duidelijk. Hoewel het product van Tesla in 2019 de weg op gaat, zullen we nog een jaar of 4 moeten wachten om te zien of de voorspelling om vanaf 2023 100.000 eTrucks per jaar te produceren en verkopen uit zal komen.