Droga do bardziej zrównoważonego transportu europejskiego

Przyszłość drogowego transportu towarowego w Europie jest ściśle związana ze zrównoważonym rozwojem. Dlatego też władze europejskie podejmują działania w celu stworzenia wydajnej infrastruktury ułatwiającej funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz zapewniającej spójność geograficzną, gospodarczą i społeczną. Czynniki te stanowią podstawę przyspieszenia inicjatywy na rzecz przejścia na system transportowy, który Unia Europejska uznała za „bardziej ekologiczny, zdigitalizowany, odporny, sprawiedliwy i konkurencyjny”.

Transeuropejska sieć transportowa na rzecz bardziej zrównoważonej mobilności

Cel ten jest już realizowany od pewnego czasu. W 1996 r. podjęto pierwszy krok, a była nim decyzja o wprowadzeniu TEN-T (transeuropejska sieci transportowa). Odnosi się ona do zbioru priorytetowych sieci transportowych mających na celu ułatwienie transportu osób i towarów w Unii Europejskiej.

Celem końcowym sieci TEN-T, która ma zostać ukończona w 2030 r., jest zapewnienie zgodności z wytycznymi Europejskiego Zielonego Ładuoraz Strategii Unii Europejskiej dotyczącej zrównoważonej mobilności. W związku z tym w najnowszej rewizji sieci TEN-T skupiono się na realizacji projektów dotyczących zmian klimatu i przyspieszeniu cyfryzacji transportu.

Biorąc to pod uwagę, Rada Unii Europejskiej zaktualizowała niedawno podsumowanie dotyczące strategii mobilności, aby przyspieszyć przejście do bardziej zrównoważonego systemu transportowego. Unia Europejska ma na celu osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r. oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% we wszystkich państwach członkowskich do 2030 r.

Zielony Ład przeciwko zmianom klimatu

Wyżej wymienione wytyczne opierają się na Europejskim Zielonym Ładzie będącym narzędziem do walki ze zmianami klimatycznymi, którego celem jest osiągnięcie czystej gospodarki o zerowej emisji. Celem tego ambitnego przedsięwzięcia jest doprowadzenie Unii Europejskiej do pozycji globalnego lidera w dziedzinie walki ze zmianami klimatu.

Plan ten zawiera 50 punktów, które skupiają się na promowaniu wydajnego wykorzystania zasobów, obejmujących wszystkie sektory gospodarki i koncentrujących się przede wszystkim na tych, które mają największą emisję, tj. przemysł energetyczny i sektor transportu.

W tym kontekście Europejski Zielony Ład promuje stosowanie bardziej ekologicznego i wydajniejszego transportu w celu zmniejszenia emisji. Ma on zatem na celu zwiększenie wysiłków na rzecz ograniczenia stosowania paliw kopalnych w transporcie i zmniejszenia zależności od nich.

Jeśli chodzi o pojazdy ciężarowe, w 2018 r. Komisja Europejska rozpoczęła prace nad rozporządzeniem w sprawie emisji CO2, które zawierałoby zmniejszenie emisji o 15% do 2025 r. w porównaniu z poziomem z 2019 r. i o co najmniej 30% do 2030 r.

Osiągnięcie tego celu wiązałoby się ze stopniowym wycofywaniem wsparcia paliw kopalnych poprzez zachęcanie do inwestycji w rozwój alternatywnych źródeł energii. Poza energią elektryczną, wodorem i niektórymi gazami kopalnymi (sprężony gaz ziemny, skroplony gaz ziemny i skroplony gaz petrochemiczny), należą do nich biopaliwa, takie jak bioetanol, biodiesel i biometan.

Europejska flota ciężarówek jest przestarzała

Gdzie jesteśmy dzisiaj? Pracujemy z bardzo starą flotą ciężarówek. Obecnie w ruchu znajduje się tylko 2300 samochodów ciężarowych o „zerowej emisji spalin”, czyli zaledwie 0,04% z 6,2 miliona lekkich i ciężkich pojazdów użytkowych poruszających się w Unii Europejskiej.

W związku z tym, jak podkreśla Europejskie stowarzyszenie producentów pojazdów (The European Automobile Manufacturers' Association (ACEA)), obecna liczba ciężarówek elektrycznych musi zostać zwiększona 100-krotnie, aby osiągnąć cele w zakresie emisji dwutlenku węgla do 2030 r. Uważa się to za wykonalne poprzez zwiększenie podaży wraz z radykalną zmianą paradygmatu. W związku z tym komisja zwróciła się do władz o ustanowienie odpowiednich ram prawnych oraz wprowadzenie większej liczby punktów ładowania energią elektryczną i stacji wodorowych.

Podróże bez ładunku – pięta achillesowa transportu

Inną kwestią, którą należy się zająć w sektorze transportu, aby poprawić wydajność, jest zmniejszenie odległości pokonanej przez ciężarówkę bez ładunku. Szacuje się, że 25% ciężarówek poruszających się w Europie nie ma ładunku.

Zazwyczaj firma w regionie ma więcej tras wychodzących niż przychodzących. Na przykład firma w Barcelonie, która ma dziesięć stałych dziennych ładunków do Lyonu, prawdopodobnie nie ma takiej samej liczby ładunków powrotnych. Bardzo prawdopodobne jest natomiast, że taka sama sytuacja ma miejsce w firmie w Lyonie, która ma trasy do Barcelony. W rzeczywistości ciężarówki tych firm ruszają w drogę bez ładunku.

Optymalizacja tras ma kluczowe znaczenie dla oszczędności paliwa, zmniejszenia emisji spalin i wydajnej działalności firm transportowych. Na pomoc przychodzą giełdy towarowe, takie jak Teleroute, które łączą możliwości w zakresie podaży i popytu za pośrednictwem platformy internetowej. Dostęp do tych informacji umożliwia bardziej zrównoważone zarządzanie codzienną działalnością firmy dzięki wielu alternatywom, co pozwala zmniejszyć odległość pokonaną bez załadunku.

Jasna przyszłość dla środowiska nie jest już marzeniem. Jest to wspólny cel Europy z jasno określonymi terminami i działaniami. W nadchodzących latach będziemy sprawdzać, w jakim stopniu władze i inne zaangażowane organy przestrzegają tego planu i czy ustanowione dziś podstawy doprowadzą w przyszłości do w pełni zrównoważonego drogowego transportu towarowego.