PRZEŁADUNEK ŁADUNKÓW SPECJALISTYCZNYCH: CO WARTO ROZWAŻYĆ
W każdego rodzaju działalności gospodarczej decyzję o specjalizacji musi poprzedzić szereg rozważań, w szczególności w odniesieniu do efektywności i zapotrzebowania. Jednak branża transportu drogowego, odpowiedzialna za ponad 50% transportu ładunków w UE, posiada własną specyfikę, którą należy uwzględnić w kontekście różnych form specjalizacji. Aby zobrazować indywidualne wymagania rozmaitych specjalizacji sektora transportu drogowego, przyjrzyjmy się poniższym rozważaniom dotyczącym określonych specjalizacji w transporcie.
TRANSPORT W KONTROLOWANYCH WARUNKACH TERMICZNYCH
Pierwszy pomyślny przewóz drogowy produktów z zapewnieniem ich chłodzenia miał miejsce w 1925 r. i dotyczył transportu lodów spożywczych. Od tego czasu transport w kontrolowanych warunkach termicznych stosowany jest również do preparatów farmaceutycznych, owoców morza, produktów mlecznych, roślin oraz w wielu innych sektorach. O ile wspomniane sektory mają szeroki zasięg i zapewniają znaczne możliwości w przypadku specjalizacji transportu, należy również zwrócić uwagę na kilka minusów.
Przykładowo, samochody ciężarowe przewożące ładunek schłodzony mają mniejszą zdolność przewozową niż pojazdy inne niż chłodnicze ze względu na dodatkową warstwę izolacji zabudowaną wzdłuż wszystkich ścian lub opakowań. Co więcej, wyposażenie chłodnicze dodaje do ładunku określony ciężar, co wywiera wpływ na dynamikę i tempo przewozu.
Ponadto, w zależności od wymaganej temperatury, określone pomieszczenia wymagają zapewnienia stosownej dokumentacji i uzyskania odpowiednich zezwoleń. Przykładowo, w przypadku użycia suchego lodu do regulacji temperatury należy uwzględnić odpowiedni identyfikator, klasyfikację, oznaczenia i etykiety na każdym opakowaniu zewnętrznym.
Innymi słowy, chociaż dostawy w kontrolowanych warunkach termicznych z całą pewnością cieszą się popularnością, wymagają zarazem dużej przezorności.
TRANSPORT ŻYWEGO INWENTARZA
Podczas przewozu żywego inwentarza w Europie przewoźnicy muszą być świadomi istnienia określonych przepisów i uregulowań mających na celu ochronę zwierząt przed zbędną krzywdą. Te przepisy i uregulowania są rygorystycznie egzekwowane w drodze wymogów obejmujących szereg dokumentów prawnych, a następnie kontroli. Jednak oprócz obowiązujących przepisów przewoźnicy powinni także uważać na kilka innych szczegółowych kwestii.
Przykładowo, przewoźnicy muszą zapewnić wypas, pojenie i odpoczynek różnych zwierząt – z częstotliwością zależną od rodzaju zwierzęcia. Również pory dnia odgrywają istotną rolę w przewozie żywego inwentarza, jako że podwyższona temperatura zwiększa ryzyko stresu termicznego i śmiertelności w trakcie transportu. Zwierzęta, w szczególności trzoda chlewna, powinny być zatem przewożone wczesnym rankiem lub w ciągu rześkich nocy.
Co więcej, należy także zwrócić uwagę na takie kwestie, jak temperatura odczuwalna i godziny podania pożywienia, jako że temperatura odczuwalna może prowadzić do istotnego obniżenia temperatury ciała, a przyjęcie pokarmu w zbyt krótkim odstępie czasu od wyjazdu może prowadzić do niewydolności serca u trzody chlewnej. Oczywiście należy również unikać jednoczesnego przewozu określonych rodzajów zwierząt (np. zwierząt rogatych i bezrogich).
Chociaż specjalizacja w zakresie transportu żywego inwentarza mogłaby wiązać się z pracą z uroczymi prosiętami, należy pamiętać o szeregu wymogów obowiązujących w odniesieniu do konkretnych gatunków zwierząt na przestrzeni całego procesu transportu.
TRANSPORT MATERIAŁÓW RADIOAKTYWNYCH
Transport materiałów radioaktywnych, choć odbywa się względnie rzadko, rzeczywiście może być tak niebezpieczny, jak można się tego spodziewać po samej jego nazwie. Tym niemniej około 20 mln przesyłek materiałów radioaktywnych jest transportowanych każdego roku na całym świecie po publicznych drogach, szlakach kolejowych oraz na statkach, sprzyjając rozwojowi medycyny, wytwarzaniu energii elektrycznej, prowadzeniu badań oraz testowaniu jakości produktów. W związku z tym UE przyjęła szereg dyrektyw zgodnie z zaleceniami MAEA, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa na europejskich drogach, zapobiegając wyciekom materiałów radioaktywnych lub wypadkom z udziałem pojazdów je przewożących.
Przykładowo, odkąd w 1939 r. usługi pocztowe zezwalają na transport materiałów radioaktywnych, przewoźnicy mają obowiązek pakowania i oznaczania swoich przesyłek zgodnie z rygorystycznie przestrzeganymi przepisami. Ponadto podczas przewozu materiałów radioaktywnych w UE operatorzy mają obowiązek powiadomienia organów krajowych o obecności takich przesyłek. Operatorzy muszą być również odpowiednio przeszkoleni w zakresie podstawowych zasad dotyczących promieniowania oraz ochrony przed promieniowaniem w sytuacjach nagłych. Oczywiście zbiorniki, w których transportowane są takie materiały, muszą być poddawane badaniom, w tym badaniu zderzenia, spalania i zanurzenia.
W związku z tym specjalizacja w transporcie materiałów radioaktywnych wymaga nadzwyczajnego zaangażowania, jako że bezpieczeństwo okolicznej ludności zależy od kompetencji operatora.
TRANSPORT ŁADUNKÓW „PONADNORMATYWNYCH”
Europejski jednolity rynek i jednolita gospodarka ułatwiły życie wielu z nas. Jednakże każde państwo członkowskie zachowało własne wymogi prawne w zakresie zabezpieczania i dostawy ładunków ponadnormatywnych pod względem rozmiarów lub masy, dlatego operatorzy specjalizujący się w tego rodzaju transporcie muszą posiadać szeroką wiedzę w tym zakresie. Termin „ponadnormatywny” odnosi się do ładunków, których rozmiary lub ciężar przekraczają ustalone parametry, co wymaga od operatorów przyjęcia dalszych rozwiązań.
Biorąc pod uwagę fakt, że nawet 25% wypadków samochodów ciężarowych ma związek z niewłaściwym zabezpieczeniem ładunku, troska poszczególnych krajów o zapewnienie przedmiotowych regulacji wydaje się zrozumiała. Jednak w przypadku tras obejmujących więcej niż jedno państwo członkowskie UE operatorzy muszą pamiętać o konieczności przestrzegania różnych wymogów obowiązujących w tych państwach nie tylko w zakresie zabezpieczenia ładunku, ale także w odniesieniu do jego rozmiarów. Ponadto w przypadku przekroczenia określonego limitu w zakresie ciężaru lub gabarytów ładunku operatorzy muszą wystąpić o uzyskanie specjalnego zezwolenia umożliwiającego im przewóz tego ładunku zgodnie ze szczegółowymi uregulowaniami.
W związku z tym, decydując się na specjalizację w ładunkach „ponadnormatywnych”, warto przeanalizować wymagania państw, w których najprawdopodobniej będzie odbywał się przewóz, w odniesieniu do sposobów zabezpieczania ładunków oraz ich rozmiarów.
NO I OCZYWIŚCIE – ŁADUNKI POWROTNE
Choć każdego rodzaju specjalizacja wiąże się z określonymi zaletami i wadami dla operatorów, jedną nieodzowną wadą wszelkiego rodzaju wyspecjalizowanego transportu są kursy powrotne. Im bardziej wyspecjalizowana jest dana działalność transportowa, tym mniejsza elastyczność cechuje pojazd, kierowcę oraz klientów. W związku z tym, o ile fakt należenia do wąskiego grona dostawców zapewniających transport np. materiałów radioaktywnych może być dla operatorów korzystny, tracą oni z kolei na tym, że zapotrzebowanie na tego rodzaju transport jest znacznie niższe niż w przypadku ładunków o charakterystyce ogólnej.
Powstaje zatem jedno z najbardziej podstawowych pytań w ekonomii: wyspecjalizować się czy nie? Na szczęście istnieją giełdy i platformy transportowe, takie jak Teleroute, które usprawniają cały proces zarówno dla załadowców, jak i przewoźników, umożliwiając dostawcom i podmiotom poszukującym wspomnianych rodzajów transportu wyspecjalizowanego nawiązywanie kontaktów oraz bezpieczną i sprawną dostawę produktów z zapewnieniem poszanowania obowiązującego prawa.