Kabotaż UE: Zalety, wady i nasze oferty

Kabotaż jest definiowany jako przewóz towarów lub pasażerów między dwoma lokalizacjami w ramach jednego państwa przy wykorzystaniu przewoźnika zarejestrowanego w innym państwie; proceder często jest też nazywany „transportem kontenerowym”. Chociaż pojęcie to początkowo było stosowane do przeładunku wzdłuż tras nadbrzeżnych jako żegluga kabotażowa obecnie na terenie UE najczęściej odnosi się ono do metod lądowego transportu kontenerowego, w tym za pomocą samochodów ciężarowych i kolei. 

UE wciąż stanowi jednolity rynek gwarantujący swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i ludności. Jednak podczas gdy Unia w pełni zliberalizowała międzynarodowy transport i dostawy ciężarowe, jedynie kabotaż nadal jest przedmiotem określonych restrykcji, o czym świadczą istotne różnice wynagrodzeń na terenie UE i związane z tym różnice kosztów usług transportowych między poszczególnymi państwami. Innymi słowy, o ile legalizacja kabotażu na terenie UE z całą pewnością zaowocowała szeregiem podmiotów odnoszących sukcesy gospodarcze, wymaga zarazem regulacji ukierunkowanej na ograniczenie negatywnych skutków dla kierowców pochodzących z państw oferujących płace na stosunkowo wyższym poziomie.  

Zalety kabotażu: Skuteczność, ochrona środowiska, korzyści dla konsumentów i prawdziwa integracja 

W 2015 r. 23% wszystkich wysokowydajnych pojazdów ciężarowych w UE odnotowało puste przebiegi. Puste pojazdy to nie tylko zmarnowana okazja dla przewoźników i ładunków, ale także szkody dla środowiska, których można by uniknąć. Dzięki legalizacji kabotażu przewoźnicy mają możliwość optymalizacji tras tak, aby jak najmniej pojazdów musiało odbywać puste kursy, a firmy potrzebujące usług transportowych zyskały większy wybór usługodawców. Ponadto niższe i bardziej opłacalne koszty transportu przekładają się na niższe ceny dla konsumentów. Mając na uwadze korzyści płynące z kabotażu dla przewoźników, ich klientów, konsumentów oraz środowiska, nietrudno zrozumieć względnie luźne stanowisko UE w sprawie kabotażu. 

Wady kabotażu: Niezrównoważona konkurencja i outsourcing usług transportowych 

Tym niemniej o tym, że kabotaż wymaga uregulowania przynajmniej w jakimś stopniu, świadczą jego ciemniejsze strony. Wady tego rodzaju przewozu można zobrazować w prosty sposób: Po co zatrudniać niemieckiego kierowcę do przewozu na terenie Niemiec, skoro polski kierowca może pracować na tej samej trasie, pobierając niższe wynagrodzenie?

Legalizacja kabotażu prowadzi do zaburzenia równych warunków konkurencji między przewoźnikami z poszczególnych państw. Owe różnice kosztów działają na szkodę zarówno przewoźników z siedzibą w państwach o względnie wyższych wymogach w zakresie płacy minimalnej, jak i dla kierowców pracujących dla tych przewoźników, jako że jeden kierowca jest zastępowany innym pracującym na tej samej trasie za niższą pensję. Rzeczywiście, pomimo możliwości płynących z integracji UE, różne warunki gospodarcze w ramach jednolitego rynku UE mogą sprzyjać powstawaniu licznych problemów, takich jak drenaż mózgów, deficyt nisko wykwalifikowanej siły roboczej, tworzenie izolowanych diaspor itp. Jedna kabotaż szkodzi określonej grupie pracowników w ramach danego sektora, z których większość mieszka w państwach charakteryzujących się stosunkowo wysokimi kosztami życia. 

Komisja Europejska przemówiła: Więcej kabotażu, mniej uregulowań 

Z całą pewnością Komisja Europejska wyobrażała sobie potencjalne minusy zezwolenia na kabotaż w całej UE. W związku z tym zastosowano szereg ograniczeń mających na celu przeciwdziałanie zastąpieniu całych rynków transportowych przez rynki krajów sąsiadujących. Na chwilę obecną przepisy UE dotyczące transportu kabotażowego obejmują następujące uregulowania: 

Kabotaż w danym państwie musi być poprzedzony międzynarodową operacją transportową – wysłanie pustego pojazdu w celu wykonania przewozu kabotażowego jest zabronione. 

Celem zasady 3-7 jest ograniczenie liczby przewozów kabotażowych wykonywanych w danym okresie czasu. W związku z tym po rozładunku międzynarodowego transportu towarowego w obcym państwie możliwe jest wykonanie do 3 przewozów kabotażowych w ciągu 7 dni. 

Jednakże w maju 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek zawierający poprawki do obecnych wymogów UE w sprawie kabotażu, których zasadniczym celem było dalsze złagodzenie obowiązujących przepisów. Nowa propozycja zakłada zastąpienie zasady 3-7 nielimitowaną liczbą przewozów kabotażowych w okresie 5 dni po rozładunku międzynarodowego transportu towarowego. Umożliwi to łatwiejsze prowadzenie przewozów kabotażowych obejmujących wiele miejsc załadunku lub rozładunku w ramach przepisów obowiązujących w UE. 

Co więcej, zgodnie z treścią poprawek przewozy kabotażowe mogłyby obejmować „lekkie pojazdy użytkowe”, co prowadziłoby do rozszerzenia zakresu przedsiębiorstw kwalifikujących się do wykonywania zawodu przewoźnika drogowego zgodnie z obowiązującym prawem. Tymczasem obowiązkiem państw członkowskich ma być przeprowadzenie minimalnej liczby kontroli zgodności z przepisami dotyczącymi kabotażu (2-3% przewozów kabotażowych). 

Przewiduje się, że dzięki ograniczeniu kosztów wykonania, zwiększeniu elastyczności i zmniejszeniu pustych przebiegów zaproponowane zmiany umożliwią osiągnięcie oszczędności dla przedsiębiorstw UE-28 rzędu 2,7-5,2 mld euro w latach 2020-2035, a także zapewnią zmniejszenie liczby naruszeń przepisów dotyczących kabotażu o 62% według szacunków Parlamentu Europejskiego. 

W związku z tym, choć przedsiębiorstwa, konsumenci, kierowcy i środowisko w dalszym ciągu prawdopodobnie będą czerpać korzyści z kabotażu po wyższych stawkach, można spodziewać się odwrotnych skutków uprzykrzających doświadczenia dostawców usług transportowych i kierowców pochodzących z państw o względnie silniejszych systemach biurokratycznych i przepisach określających wyższe płace minimalne. 

Jeżeli poszukujesz możliwości przewozu towarów w UE lub posiadasz ładunek, który potrzebujesz przewieźć, Teleroute zapewnia bezpieczne, skuteczne i szeroko zakrojone usługi kojarzenia ładunków z przewoźnikami.