Effecten van het coronavirus COVID-19 op de transportsector

Het coronavirus lijkt niet te stoppen. Dit virus, dat ontstaan is in China, heeft niet enkel een fatale weerslag gehad op het leven van mensen, maar vormt nu ook een bedreiging voor de hele transportsector, omwille van verbodsbepalingen en de sluiting van grenzen. Dit is ook het geval in Italië, op Europees grondgebied, waar de noordelijke regio’s beschouwd worden als het kloppend hart van de handel en internationale handel. Sinds februari 2020 is er heel wat veranderd, en de toestand zal permanent blijven wijzigen omwille van het coronavirus en de gevolgen voor de transportsector. Bovendien blijft buiten Europa de toestand kritiek in sommige landen van het Midden-Oosten, wat zorgt voor problemen met het intercontinentaal vervoer.

Welke impact heeft het coronavirus op de wereldwijde logistieke sector?

Alle vormen van transport worden hierdoor getroffen. De Vereniging van Europese Vrachtvervoerders Clecat en de Poolse Kamer van Vervoer en Logistiek hebben waarschuwingen geuit over de beperkte exportvrachten en de extra vertragingen van havenactiviteiten omwille van het gebrek aan overslagoperatoren en magazijnmedewerkers. Oosterse landen worden ook geconfronteerd met steeds verdere beperking van het transport omwille van het coronavirus, wat het Europese zwarte gat op economisch vlak nog groter en sterker maakt. Vertraagde leveringen en hogere prijzen omwille van het coronavirus.

Door de combinatie van het beperkt aantal geïmporteerde goederen en de kortere routes die transportbedrijven afleggen, kunnen we ons verwachten aan een aantal grote veranderingen op handelsvlak als gevolg van de COVID-19-epidemie. Volgens de inschatting van de expert Jerome de Ricqles zal, in een niet zo’n verre toekomst, het onvermogen om aan de vraag te voldoen, leiden tot een stijging van vrachttarieven en de algemene transportkosten tegen eind maart. Dit zal onvermijdelijk een directe impact hebben op de eindprijzen van goederen.

Welke impact heeft het coronavirus op de transportsector in China?

Laten we duidelijk zijn: China is een zeer grote leverancier op wereldvlak en heel wat transportbedrijven in Europa vervoeren goederen met het “Made in China”-label. Doordat het land geconfronteerd wordt met verbodsbepalingen en sluiting van de grenzen, wordt export lastiger langs beide zijden. Als gevolg hiervan staan een groot aantal containers vol goederen geproduceerd in China stil omwille van de COVID-19-epidemie.

Ondanks het uitbreken van het coronavirus in december 2019 begint China stilaan zijn fabrieken opnieuw te openen. Het geeft een eerder optimistisch gevoel te zien dat voor elektronische machines, het grootste exportsegment van het land, het percentage fabrieken dat de activiteiten hervat 90% bedraagt in Zhejiang (sinds 20 februari), meer dan 60% in Jiangsu (sinds 16 februari) en ongeveer 50% in Guangdong (sinds 19 februari), zoals aangebracht door Ganyi Zhang. Deze cijfers zijn zeker heel hoopgevend, maar er is nog een lange weg af te leggen tot de volledige sector opnieuw zijn volledige capaciteit heeft bereikt.

Welke impact heeft het coronavirus op de Europese logistieke markt?

De Europese overheden trachten de kalmte te bewaren, maar nemen de dreiging van het coronavirus voor het hele continent ernstig. Sinds het begin van de crisis worden drastische maatregelen getroffen om de verspreiding van COVID-19 binnen de Europese grenzen tegen te gaan. Deze preventieve maatregelen hebben reeds een directe impact op het wegtransport van goederen, vooral op plaatsen waar meer gevallen werden geregistreerd. Duidelijke voorbeelden zijn Noord-Italië of de grenzen met de Aziatische landen.

Meer precies in Italië werden reeds de meest restrictieve maatregelen getroffen om de epidemie onder controle te houden. Dit heeft inmiddels een reeks belangrijke gevolgen gehad voor het transport.

Na diverse maatregelen om het virus in te dijken, heeft de Italiaanse overheid besloten om de stad Milaan, de belangrijkste motor voor de Italiaanse economie, te “isoleren”. Er werd een decreet van kracht dat de in- en uitgang naar en van de volledige regio en veertien andere Italiaanse provincies verbiedt: Modena, Parma, Piacenza, Reggio-Emilia, Rimini, Pesaro en Urbino, Padua, Treviso, Asti, Alessandria, Verbano-Cusio-Ossola, Novara, Vercelli en Venetië. Deze strenge maatregelen zijn, op dit moment, tot 3 april direct van toepassing op 16 miljoenmensen en hebben dus een weerslag op het hele land. Voor het transport zijn “alle verplaatsingen” binnen en buiten het grondgebied verboden, behalve voor “niet-verlengbare werkverplichtingen of noodsituaties”.

Wat betekent het coronavirus voor vrachtwagenchauffeurs?

In deze regio’s moeten verplicht medische controles van vrachtwagenchauffeurs worden uitgevoerd (koorts meten en evaluatie van symptomen) op de los- en laadpunten. In een aantal meer extreme gevallen moeten chauffeurs zelfs een mondmasker dragen, iets waarvoor velen onder hen reeds bij de Italiaanse transportverenigingen hebben geprotesteerd.

Met het oog op de vermindering van de risico’s en gezien de toestand nu al zeer complex is, besloot Italië, om gezondheidsredenen, om tijdelijk het Schengenakkoord op te schorten en zijn grenzen te sluiten zodat medische controles kunnen worden uitgevoerd aan de toegangspunten. Hoewel we momenteel nog ver verwijderd zijn van dat scenario, wijzigt de toestand elke dag.

Italië is, zoals we zeggen, het meest getroffen land binnen de Europese Unie, maar ook in de omringende landen neemt het aantal besmettingen toe. In Spanje werden reeds honderden (meestal minder ernstige) gevallen bevestigd, met besmettingen in Madrid en in Baskenland. En hoewel er nog geen preventieve beperkende maatregelen werden getroffen, zou dit uiteindelijk wel kunnen gebeuren in geval van een drastische stijging van het aantal besmettingen.

Al deze maatregelen zullen onmiskenbaar op alle niveaus gepaard gaan met vertraging. In feite moeten we, en we concentreren ons daarbij enkel op het wegtransport van goederen, niet enkel het hoofd bieden aan de directe kosten van deze beperkingen. We moeten ook rekening houden met alle indirecte kosten, te beginnen met de tekorten op de plaatsen van herkomst, wat noodzakelijkerwijs gepaard gaat met minder nood aan ladingen, tot de economische verliezen van deze ongunstige ontwikkelingen voor de transportbedrijven, die in in hun budgetten zullen moeten snoeien.

Ervan uitgaande dat het aantal nieuwe besmettingen momenteel zal blijven stijgen, wordt het belangrijker om correcte informatie te verstrekken rond het coronavirus. Uiteraard moeten we ervoor zorgen dat we niet aan sensatiezucht gaan doen, of beslissingen nemen die voor bepaalde sectoren een onomkeerbaar effect kunnen hebben. Preventie is zeker essentieel en een favoriet alternatief dat heel wat landen gebruiken om deze wereldwijde opschudding aan te pakken. De handel zal echter niet volledig stilvallen en zoals meestal in al deze gevallen, zal na enkele maanden het coronavirus voor elk van ons nog slechts een slechte herinnering zijn.